روکش دندان در مقابل ونیر: کدام یک برای شما مناسب تر است؟

ونیر (veneer) و روکش (crown)، هر دو از روش های بازسازی دندان هستند که ظاهر و عملکرد دندان ها را بهبود می بخشند. تفاوت اصلی ونیر و روکش این است که ونیر فقط بخش جلویی هر دندان را می پوشاند اما روکش به طور کامل روی دندان قرار می گیرد و کاملا آن را می پوشاند.

پروسه های بازسازی دندان ها معمولا پر هزینه است. به همین دلیل، بهتر است در مورد آن ها اطلاعات بیشتری داشته باشید تا بتوانید مناسب ترین درمان را انتخاب کنید. با این که پروسه های روکش گذاری و ونیر دندان با هم تفاوت هایی دارند، احتمال موفقیت هر دو بالا است.

در ادامه، به تفاوت های این دو روش بیشتر می پردازیم و معایب و مزایای هر کدام را بررسی می کنیم.

تفاوت میان ونیر و روکش دندان چیست؟

ونیر، لایه بسیار نازکی از جنس پورسلین (porcelain) یا مواد دیگر است. ضخامت آن حدود 1 میلی متر است. ونیر به سطح جلویی دندان ها چسبانده می شود.

روکش، ضخامتی در حدود 2 میلی متر دارد و کل دندان را می پوشاند. روکش می تواند از جنس پورسلین باشد، ممکن است از ادغام پورسلین و آلیاژ فلزی (PFM) ساخته شده باشد و یا تماما از جنس آلیاژ فلزی باشد.

جواب این سوال که روکش برای دندان شما مناسب تر است یا ونیر، به وضعیت دندان های شما و هدف از درمان بستگی دارد. از جمله دلایل بازسازی دندان ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تغییر رنگ دندان
• ترک یا شکستگی دندان
• پوسیدگی و ضعیف شدن دندان
• کج بودن دندان

رنگ روکش یا ونیر با توجه به رنگ دندان های طبیعی شما انتخاب می شود. در این حالت، تشخیص آن ها در دهان سخت تر می شود و زیبایی لبخند تحت تاثیر قرار نمی گیرد. البته، روکش هایی وجود دارند که فلزی هستند و رنگ آن ها مانند سایر دندان ها نیست.

روکش دندان یا ونیر

ونیر چیست؟

ونیر (veneer) فقط سطح جلویی دندان را می پوشاند. ونیر ها به اندازه روکش های دندان، تهاجمی نیستند و برای جایگذاری آن ها، لازم نیست دندان تغییر چندانی بکند. در پروسه گذاشتن ونیر، ابتدا نیم میلی متر از مینای سطح جلویی دندان تراشیده می شود. بدین صورت، سطح دندان زبر می شود که برای چسباندن ونیر مناسب تر است. برای جایگذاری انواع جدید تر ونیر، نیازی به تراشیدن زیاد سطح دندان ها نیست. این پروسه معمولا تحت بی حسی انجام می شود؛ زیرا تراشیدن دندان می تواند دردناک باشد.

برای اینکه ونیر عملکرد درستی داشته باشد، دندان زیرین باید به اندازه کافی لایه مینا را داشته باشد تا ونیر بتواند به آن بچسبد.

پروسه گذاشتن ونیر چگونه است؟

• دندانپزشک قالب یا عکس دیجیتالی از دندان مورد نظر تهیه می کند. عکس یا قالب به آزماشگاه فرستاده می شود.
• بسته به این که دندان شما چقدر تراشیده می شود، ممکن است تا زمان آماده شدن ونیر اصلی، ونیر موقتی روی دندان قرار داده شود.
• در قدم بعدی، ونیر اصلی روی دندان قرار داده می شود. ونیر با سیمان یا چسب مخصوصی به دندان چسبانده می شود. چسب، با تابش لامپ فرابنفش سفت و سخت می شود.
• ممکن است نیاز باشد پس از گذاشتن ونیر، در طول شب از محافظ دهان (mouth guard) استفاده نمایید. در این صورت اگر دندان های خود را به یکدیگر بسایید و بفشارید، آسیبی به ونیر وارد نمی شود.

روکش دندان یا ونیر

روکش دندان چیست؟

روکش (crown) کل دندان را می پوشاند. برای قرار دادن روکش، دندان باید تراشیده شود. اگر دندان پوسیدگی داشته باشد، دندانپزشک ابتدا بخش های پوسیده را بر می دارد و سپس دندان را روکش می کند. دندان پوسیده ممکن است قبل از گذاشتن روکش، نیاز به بازسازی داشته باشد. این پروسه معمولا تحت بی حسی انجام می شود.

پروسه روکش کردن دندان چگونه است؟

• دندانپزشک قالبی از دندان مورد نظر تهیه می کند. قالب به آزمایشگاه فرستاده می شود.
• دندانپزشک روکش موقتی را روی دندان تراشیده شده قرار می دهد.
• زمانی که روکش اصلی ساخته شد، روکش موقت برداشته می شود. دندانپزشک، روکش اصلی را روی دندان می گذارد و آن را به گونه ای تنظیم می کند تا اختلالی در بایت (bite) ایجاد نشود. روکش با چسبی مخصوص به دندان می چسبد.
• دندان روکش شده ممکن است حرکات جزئی داشته باشد که می تواند در بایت اختلال ایجاد کند. در صورتی که چنین اتفاقی افتاد، باید برای تنظیم وضعیت روکش به دندانپزشک مراجعه کنید.

روکش دندان یا ونیر

از کجا باید فهمید که کدام روش برای شما مناسب تر است؟

اگر دندان شما پرکردگی بزرگی دارد، عصب کشی شده و یا فرسوده و شکننده است، روکش گزینه مناسب تری است. اگر دندان از سلامت نسبی برخوردار است و هدف از بازسازی زیبایی بیشتر است، ونیر انتخاب بهتری است. برای تصحیح شکل نادرست دندان ها نیز، از ونیر استفاده می شود.

هزینه این دو روش به چه صورت است؟

ونیر ها و روکش های دندان می توانند پر هزینه باشند. از جمله عواملی که در هزینه ها نقش دارند، می توان به اندازه دندان، جایگاه دندان در دهان و میانگین قیمت در محل زندگی شما اشاره کرد.

ونیر

ونیر های پورسلین معمولا گران قیمت تر از وینر های کامپوزیتی هستند. البته، عمر ونیر های پورسلین بیشتر است.

روکش

قیمت روکش دندان، بسته به جنس آن، میزان آماده سازی مورد نیاز و اندازه دندان متغیر است. البته، باید هزینه های اضافی احتمالی مانند عصب کشی و بازسازی دندان را نیز حساب کنید. روکش های پورسلین و سرامیکی کمی گران تر از روکش های تماما فلزی هستند.

روکش دندان یا ونیر

مزایا و معایب ونیر ها و روکش های دندان

مزایای ونیر

• در بلند مدت، امکان دارد از نظر ظاهری بهتر از روکش های دندان باشند؛ چراکه پس از گذشت چند سال حاشیه مشخصی در نزدیکی لثه ها ندارند. در مقابل، روکش ها پس از گذشت مدتی، حاشیه مشخصی با لثه پیدا می کنند که از لحاظ ظاهری ممکن است خوشایند نباشد.
• برای جایگذاری برخی از انواع ونیر ها، نیازی به تراشیدن زیاد دندان نیست. بنابراین، مقدار بیشتری از دندان دست نخورده باقی می ماند.
• دندان هایی که ونیر روی آن ها قرار گرفته، جابه جایی چندانی ندارند.

معایب ونیر

• ونیر ها، کل دندان را نمی پوشانند. در نتیجه، قسمت هایی از دندان ممکن است دچار پوسیدگی شود.
• ونیر های کامپوزیت قیمت کمتری دارند اما فقط 5 تا 7 سال عمر می کنند. ونیر هایی که از مواد دیگر ساخته می شوند، معمولا عمر بیشتری دارند. اما صرف نظر از جنس ونیر، ممکن است پس از گذشت چند سال، نیاز باشد ونیر ها عوض شوند.
• پروسه گذاشتن ونیر قابل بازگشت نیست.
• ممکن است بیمه، هزینه های مربوط به گذاشتن ونیر دندان را پوشش ندهد.

روکش دندان یا ونیر

مزایای روکش دندان

• همه دندان پوشیده می شود. در نتیجه، احتمال پوسیدگی دندان بسیار کم است.
• روکش های پورسلین، از نظر ظاهری درست مانند دندان های طبیعی هستند.
• روکش های دندان نسبتا دائمی هستند و برخلاف دندان های مصنوعی، نباید برای تمیز کردن آن ها را از دهان خارج کرد.
• بیمه ممکن است بخشی از هزینه های مربوط به روکش کردن دندان را پوشش دهد.

معایب روکش دندان

• نسبت به ونیر، میزان بیشتری از دندان تراشیده می شود تا جای کافی برای گذاشتن روکش به وجود آید.
• دندان روکش شده ممکن است در ابتدا حساسیت بیشتری نسبت به سرما و گرما داشته باشد. اگر حساسیت دندان به مرور زمان بیشتر شد، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
• پورسلین بسیار ظریف است و ممکن است با گذشت زمان، آسیب ببیند.
• روکش هایی که از جنس پورسلین ادغام شده با آلیاژ فلزی (PFM) هستند، خط نازک تیره رنگی را بین دندان طبیعی و روکش به وجود می آورند.

سوالاتی که توصیه می شود از دندانپزشک خود بپرسید

بهتر است قبل از شروع پروسه درمانی، در مورد هزینه ها از دندانپزشک خود سوال کنید. از جمله سوالاتی که بهتر است از دندانپزشک خود بپرسید، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آیا روش درمانی دیگری نیز وجود دارد که برای من مناسب باشد؟ برای مثال دنچر ها یا ایمپلنت دندان؟
• طول عمر ونیر یا روکش حدودا چقدر است؟
• آیا پس از روکش کردن دندان یا گذاشتن ونیر، باید از محافظ دهان استفاده کنم؟
• آیا ونیر یا روکش دندان به مراقبت خاصی نیاز دارند؟

چند نکته مهم

از جمله نکاتی که باید به آن توجه داشته باشید می توان به این مسئله اشاره کرد که برای گذاشتن ونیرهای لمینیت پورسلین، دندان به میزان کمتری تراشیده می شود. در مقابل، برای روکش کردن دندان، سطح دندان تراش بیشتری داده می شود. همچنین، ونیر های لمینیت پورسلین نسبت به  روکش های دندان، ظاهر بهتری دارند.

هزینه گذاشتن ونیر و روکش دندان، تقریبا برابر است. برای دندان های جلویی مانند دندان های پیش و نیش، معمولا از ونیر ها استفاده می شود. اگر دندان مورد نظر، بافت سالم کافی نداشته باشد، روکش های دندان معمولا گزینه مناسب تری هستند.

هنگام روکش کردن دندان یا گذاشتن ونیر، توجه داشته باشید که رنگ آن ها مشابه دیگر دندان هایتان باشد. در غیر این صورت، دندان ها ظاهر ناخوشایندی در کنار یکدیگر پیدا می کنند. روکش ها و ونیر ها در طیف رنگی گسترده ای ساخته می شوند.

اگر در مورد پروسه روکش کردن دندان یا گذاشتن ونیر سوالات بیشتری دارید، با دندانپزشک خود مشورت کنید.

کلام آخر

همانطور که گفته شد، ونیر ها و روکش های دندان، ظاهر لبخند و عملکرد دندان ها را بهتر می کنند. هر دو پروسه نسبتا پر هزینه هستند؛ مخصوصا اگر بیش از یک دندان به درمان نیاز داشته باشد.

برای بهتر کردن ظاهر دندان، مثلا پوشاندن ترک یا شکستگی دندان، معمولا از ونیر ها استفاده می شود. به طور کلی، اگر دندان های جلویی نیاز به بازسازی داشته باشند، ونیر ها به روکش های دندان ترجیح داده می شوند.

زمانی که دندان به پوسیدگی شدید دچار شده باشد، شکسته باشد و یا عصب کشی شده باشد، معمولا از روکش های دندان استفاده می شود. همچنین، در مواردی که بریس ارتودنسی در دهان وجود دارد، روکش به ونیر ترجیح داده می شود.

در آخر، فراموش نکنید که مراجعه منظم به دندانپزشک برای انجام چکاپ و رعایت بهداشت دهان و دندان، برای نگهداری درست از ونیر یا روکش دندان الزامی است.